انواع گاز های پزشکی (معرفی کاربرد و ویژگی)
در این مقاله سعی داریم شما را با انواع گاز های پزشکی و تفاوتها و کاربرد های آنها آشنا کنیم.
امیدواریم که پس از مطالعه این مطالب اطلاعات جدیدی را به شما افزوده باشیم.
گازهای پزشکی از موارد ضروری در پانسمان قسمت های گوناگون بدن (چه اندام درونی ، چه اندام بیرونی) میباشند. با وجود تنوع خوبی که در انواع این گازها وجود دارد، باید انتخاب را با توجه به محل پانسمان، نوع زخم، میزان جذب خون و ترشحات، گستردگی جراحت، داخلی و خارجی بودن زخم و… در نظر گرفت و محصولی را که با شرایط سازگارتر است انتخاب کرد.
گاز استریل چیست!؟
اولین دسته بندی گازهای پزشکی پانسمان را گاز استریل به خود اختصاص داده است و به علت این ویژگی مهم میتوان از آن در تمامی زخم ها استفاده نمود. اگرچه هیچ نمونه از گازها را نمیتوان بدون استریل کردن استفاده کرد، بنابراین باید آنها ابتدا توسط دستگاه اتوکلاو استریل و سپس مورد بهره برداری قرار گیرد.
اما این نمونه را میتوان از همان ابتدا با چنین مزیتی خریداری نمود و با قابلیت جذب آب بالا در جهت جذب خون و پساب های خونی بر روی زخم های سطحی مورد استفاده قرار داد.
گاز استریل نیترات نقره چیست!؟
گاز استریل نیترات نقره که از لوازم پانسمان نوین به حساب می آید، نواری انطباق پذیر، بسیار نرم، ضد باکتری و جاذب بوده که برای رفع عفونت و استریل نمودن زخم، نابودی میکروب ها، جذب مایع زخم، ایجاد محیط مرطوب و عاری از باکتری بسیار مناسب میباشد و باعث سرعت بخشیدن به بهبود زخم گشته و از بروز عفونت جلوگیری مینماید.
از دیگر ویژگی های آن می توان به موارد :
- فراهم کردن غلظت مؤثر در سطح زخم
- از بین بردن طیف وسیعی از پاتوژنها
- حفظ غلظت یون نقره در بازه درمانی
- مناسب ترین پانسمان ثانویه بر روی آکواسل
- پاسخگویی به تغییرات زخم
- توانایی آزادسازی یون نقره در حد نیاز تا ۱۴ روز
- استفاده راحت و عدم ناراحتی و جای زخم برای بیمار
گاز غیر استریل چیست!؟
در میان انواع گازهای پزشکی اگرچه این نوع از گازها در ابتدا به صورت فله ای و با تعداد بالا و به صورت غیر استریل توسط بیمارستانها خریداری میشدند، اما در نهایت به کمک استریل شدن آماده خدمت در عرصه های مختلف مانند: جذب خون و پساب های خونی، آغشته کردن سطح زخم به مواد ضدعفونی کننده، قرار دادن گاز غیر استریل بر روی گاز استریل به منظور پانسمان و… هستند و کاربردهای فراوانی را از خود به نمایش میگذارند.
گاز وازلینه چیست!؟
گاز استریل وازلینه نیز نمونه ای استریل شده، از انواع گازها میباشد. اما آغشته شدن آن به وازلین آن را برای حالت های خاص مفید قرار داده است و در جهت پانسمان مستقیم زخم های مزمن، خشک، سوختگیها و زخم های بستر به صورت عمومی مناسب خواهند بود.
گاز پانسمان خط دار چیست!؟
این نوع گازها علاوه بر اینکه استریل میباشند، بر روی خود دارای یک خط با ویژگی منحصر به فرد حاجب اشعه ایکس نیزهستند. مزیت فوق العاده این گازها مناسب برای تمامی عملهای جراحی میباشد، زیرا نسبت به گازهای بدون خط در تصویربرداری با اشعه ایکس قابل تشخیص و در صورتی که حین عمل تیم جراحی به وجود گازها در داخل احشا بدن خصوصأ احشا شکمی شک کنند، میتوانند اقدام به تصویربرداری با اشعه ایکس نموده و در صورت وجود و شناسایی اقدام به خارج نمودن آن نمایند و پس از چک کردن توسط تصویربرداری با خیال آسوده اقدام به بستن محل جراحی نمایند.
لانگ گاز چیست؟!
یکی دیگر از انواع گازهای پزشکی، گازهای استریل خط دار مخصوص جراحی هستند که عموما در سایزهای ۲۰۲۰ تولید میگردند و برای کنترل خونریزی، جذب خون و ترشحات خونی در جراحی های باز داخلی مناسب هستند. که به آنها لانگ گاز نیز میگویند. چرا که به نسبت گازهای دیگر که با اندازه ۵.۵ یا ۱۰.۱۰تولید میشوند سایز بزرگتری دارند.
گاز استریل چیست؟!
گاز استریل یک پارچه نازک با بافت باز (تور مانند) است که برای پانسمان زخم باز استفاده میشود. گاز استریل بدون بو و عاری از هر گونه آلودگی است و برای شستشو دادن، ضدعفونی کردن و پانسمان جراحت ها مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع گاز استریل
- گاز استریل وازلینه
- گاز طبی دندانپزشکی
- گاز استریل توپی
- کاربرد گاز استریل و غیر استریل
در حالت کلی گاز استریل با دو کاربرد متفاوت طراحی میشوند تا بتوانند در این دو زمینه مهم به نحو احسن ایفای نقش نمایند. پوشش بر روی زخم های مختلف که البته پرکاربردترین زمینه استفاده این گازها است و در نهایت به عنوان یک جاذب مناسب در جهت جذب خون و ترشحات ناحیه عمل نیز می توان از انواع آنها به صورت مؤثر بهره برد. میتوان حجم و سایز این گازها را در کنار وزن و تعداد لایه های آنها از موارد مهم در دسته بندی این محصول کارآمد به حساب آورد. به همین دلیل مصارف خانگی، مطب های پزشکان، بیمارستان ها و اتاق های عمل و… را می توان یافت که با انواع گازهای پزشکی با ویژگی هایی متمایز آراسته شده اند و دراین مکان ها به کار بسته میشوند.
میزان جذب خون توسط گاز استریل
از گاز استریل معمولاً در اولین پاسخ به آسیب ها استفاده می شود. گازها از بافت ساده پنبه ای ساخته شده اند و همین ویژگی آنها را برای تمیز کردن زخم و جذب خون و مایعات ترشح شده از زخم ایده آل می سازد. طبیعی است که حجم و سایز گازها می توانند در میزان جذب ترشحات مؤثر بوده و هرچه این گازها از حجم بیشتری برخوردار باشند، خون و ترشحات بیشتری را به خود جذب می کنند، به همین علت است که گازهای کم حجم در جراحی های سنگین نمونه مناسبی محسوب نشده و باید در این عمل ها که خونریزی و ترشحات زیاد است از گازهای با حجم و وزن بالاتر استفاده نمود.
نحوه استفاده از گاز استریل
برای استفاده از گاز استریل مراحل زیر را دنبال کنید:
- دستان خود را با آب و صابون بشویید. همچنین می توانید دستکش بپوشید.
- زخم را به آرامی با یک تکه گاز یا پارچه تمیز کنید.
- یک تکه گاز تمیز را روی زخم قرار دهید.
- نوار لبه های گاز را بچسبانید تا ثابت بماند.